| Menu |
| Strona Główna |
 |
| Historia Ziemi |
|
| Newsy |
|
| Redakcja |
|
| Przyłącz się |
|
 |
| Księga Gości |
| Wpisz się |
|
| Zobacz wpisy |
|
|
| Historia Ziemi |
|
Historia Ziemi obejmuje 4,6 mld lat. W tym czasie Ziemia podlegała licznym zmianom, przekształcając się z jednorodnej kuli w planetę lądów, mórz, lasów, ludzkiej cywilizacji. Początki Ziemia wraz z całym Układem Słonecznym powstała w wyniku procesów zachodzących w obłoku gazowo-pyłowym, który około 4,7 miliarda lat temu zaczął zapadać się grawitacyjnie. W jego centrum rozbłysło Słońce, wokół którego utworzył się wirujący dysk protoplanetarny. W wyniku następujących po sobie procesów kondensacji pyłu i akrecji utworzonych w ten sposób planetezymali powstały planety. Wzrost Ziemi do jej obecnych rozmiarów trwał kilkadziesiąt milionów lat. Silnie rozgrzana w wyniku rozpadu w jej wnętrzu pierwiastków radioaktywnych Ziemia podlegała następnie procesowi chemicznej dyferencjacji. Stopione cięższe substancje kierowały się do środka, zaś lżejsze ku powierzchni planety. W ten sposób wyodrębniło się jądro, płaszcz i skorupa Ziemi. Prekambr Z chwilą powstania pierwszej skorupy ziemskiej, ok. 4,5 miliarda lat temu, rozpoczął się prekambr, okres obejmujący blisko 85% dziejów Ziemi. W czasie jego trwania powstały przemieszczające się w wyniku ruchów płyt litosfery kontynenty, które pod koniec prekambru utworzyły na krótko jeden superkontynent Pangeę. Z tego okresu pochodzą też najstarsze ślady życia, pojedyncze komórki utożsamiane z bakteriami i sinicami. W późniejszym okresie około 1,5 mld lat temu pojawiły się bardziej złożone organizmy zawierające jądra komórkowe Eucaryota, około 700 mln lat temu wyodrębniły się na drodze ewolucji pierwsze organizmy tkankowe. W wyniku działalności zdolnych do fotosyntezy glonów zawartość tlenu w atmosferze znacznie wzrosła, co przyczyniło się do bujnego rozwoju życia pod koniec prekambru. Paleozoik 570 mln lat temu w erze paleozoicznej, w wyniku wielkich orogenez: kaledońskiej i waryscyjskiej, na wszystkich kontynentach powstały wielkie łańcuchy górskie. Ich powstawaniu towarzyszył magmatyzm i metamorfizm regionalny. W ciągu całego paleozoiku kontynenty zmieniały stopniowo swoje położenie, przechodząc przez różne strefy klimatyczne. W permie ponownie połączyły się w jeden kontynent drugą Pangeę. Znacznej ewolucji uległ świat roślinny i zwierzęcy. W kambrze pojawiły się liczne bezkręgowce morskie, wytwarzające szkielety i pancerze. W ordowiku i sylurze pojawiły się pierwsze bezszczękowce oraz psylofity rośliny naczyniowe. W dewonie wyodrębniły się na drodze ewolucji nowe rodzaje pierwotnych paproci, roślin skrzypowych i widłakowych oraz prawdopodobnie pierwsze rośliny nasienne. Pojawiły się pierwsze zwierzęta lądowe: z bezkręgowców stawonogi, a z kręgowców płazy. Olbrzymia produkcja masy roślinnej w karbonie i permie doprowadziła do utworzenia się złóż węgla kamiennego. W karbonie pojawiły się pierwsze gady kotylozaury, gady ssakokształtne i mezozaury. Mezozoik Czwarta era w dziejach Ziemi mezozoik trwała od ok. 230 do ok. 65 mln lat temu. W czasie jej trwania zmieniał się rozkład kontynentów i oceanów. Już w triasie rozpoczął się rozpad Pangei, w wyniku czego stopniowo zaczęły otwierać się nowe oceany najpierw Ocean Indyjski, a później Atlantyk. Do kredy wszystkie kontynenty półkuli południowej, z wyjątkiem Antarktydy i Australii, oddzieliły się od siebie i zaczęły przemieszczać się w kierunku swych obecnych pozycji. Ruch kontynentów zmieniał panujący na nich klimat. Była to era o stosunkowo małym nasileniu ruchów górotwórczych. Na przełomie triasu i jury oraz u schyłku jury występowały fałdowania kimeryjskie. W kredzie miało miejsce kilka bardziej intensywnych faz orogenezy alpejskiej. Na lądzie panowały rośliny nagozalążkowe, przy znacznym udziale paproci cienkozarodniowych. W połowie kredy ilościową przewagę zyskały rośliny okrytozalążkowe głównie dwuliścienne. Mezozoik często nazywany jest erą gadów, ze względu na bujny rozwój tych kręgowców. W triasie z gadów ssakokształtnych wyodrębniły się pierwsze ssaki, w jurze pojawił się pierwszy ptak archeopteryks; wśród bezkręgowców panowały amonity i belemnity, które z końcem mezozoiku wymarły, podobnie jak większość gadów. Kenozoik Najmłodsza era w dziejach Ziemi trwa od ok. 65 mln lat temu do dziś. W trzeciorzędzie miało miejsce największe nasilenie orogenezy alpejskiej. Czwartorzęd jest okresem wielkiego zlodowacenia obejmującego olbrzymie obszary kuli ziemskiej. W tym okresie kształtowały się współczesne zarysy mórz i ich strefy przybrzeżne, a także rzeźba lądów. Czwartorzęd zadecydował też o składzie górnej warstwy gruntów i gleb. W związku ze zmianami warunków zewnętrznych roślinność przechodziła liczne przeobrażenia. Zmiana warunków doprowadziła do wytworzenia się istniejących obecnie rodzajów i gatunków roślin, jak również do powstania obecnych zbiorowisk roślinnych oraz obszarów i państw florystycznych. Na okres ten przypada intensywny rozwój ssaków, które opanowały całkowicie środowisko lądowe, oraz ptaków. W czwartorzędzie w epoce lodowcowej występowały takie organizmy jak mamut i nosorożec. Pod koniec ery najważniejszym wydarzeniem było pojawienie się człowieka i tworzonej przez niego cywilizacji. Po ustąpieniu zlodowaceń ostatecznie ukształtowała się fauna współczesna. |
 |